نانوفناوری ایمن و اخلاقی، نیاز امروز محققان نانو در ایران

در حالی که حمایت های ستاد ویژه ی توسعه ی فناوری نانو در چند سال گذشته، نتایج چشم گیری در زمینه ی تحقیقات نانوفناوری به دنبال داشته است اما مسیر خاصی برای پژوهش در زمینه های ایمنی و اخلاقی آن در ایران تعیین نشده است. این مقاله تلاش می کند اهمیت جنبه های ایمنی و اخلاقی نانوفناوری را که به نظر می رسد به اندازه ی کافی در ایران مورد توجه قرار نگرفته اند، بررسی کند.جهت بررسی جنبه های ایمنی و اخلاقی نانوفناوری، جست وجوهای میدانی در پایگاه های اطلاعاتی اینترنتی و نشریات و سندهای کشوری نانوفناوری انجام شده است. نتایج حاصل از این بررسی در قالب دو بخش اصلی بررسی توجه به مسائل ایمنی و اخلاقی نانوفناوری در جهان و ارائه ی سه نمونه کار انجام شده با بررسی اولویت ها و فعالیت های انجام شده در کشور در زمینه ی نانوفناوری ارائه شده است.از جمله تلاش های مؤثر در حوزه ی مسائل ایمنی و اخلاقی نانوفناوری در جهان می توان به گزارش شورای بین المللی نظارت و مدیریت بر احتمال خطر (irgc)، گزارش مرکز جهانی کنترل و پیشگیری از بیماری ها (cdc) اشاره کرد. در بخش منابع رسمی کشور، در سند راهبرد ده ساله  و سند تکمیلی دوم راهبرد آینده ی فناوری نانو تنها در دو قسمت، به توجهات ایمنی و اخلاقی نانوفناوری اشاره شده است. بررسی مقالات ایرانی در مورد اولویت بندی های نانوفناوری در ایران،  نشان می دهد که اولویت های مورد نظر صاحب نظران بیش تر در محدوده ی انتقال فناوری، توسعه و تجهیز زیرساخت های نانوفناوری و امکان سنجی عملی اجرای تحقیقات نانو در ایران است.اگرچه توجه به مسأله ی نانوفناوری و پیشرفت آن در کشور، بسیار مطلوب بوده است اما توجه به مسائل ایمنی و اخلاقی، به همین اندازه مطلوب نبوده است؛ لذا انجام پژوهش های مختلف در این زمینه ها و توجه سیاست گذاران  به این مقوله ضروری به نظر می رسد.